Zezwolenia na pracę wydawane są przez wojewodę na wniosek pracodawcy. Cudzoziemiec musi sam ubiegać się o tytuł pobytowy, aby mógł wykonywać legalnie pracę w Polsce na podstawie zezwolenia na pracę (do 3 miesięcy jest możliwe wykonywania pracy w ramach ruchu bezwizowego, jeśli dla danego państwa wprowadzono takie rozwiązanie).

Istnieje kilka rodzajów zezwoleń na pracę. Procedury i kryteria wydawania zezwoleń różnią się w zależności od typu zezwolenia.
 

Zezwolenie na pracę wydaje się w przypadku, gdy cudzoziemiec:

1. będzie wykonywał pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy z polskim podmiotem powierzającym pracę cudzoziemcowi, a w przypadku kierowania tego cudzoziemca przez podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi do innego podmiotu – na podstawie umowy z agencją pracy tymczasowej.
2. przebywając na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będzie pełnił funkcję w zarządzie osoby prawnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców KRS lub spółki kapitałowej w organizacji albo będzie reprezentował spółkę komandytową lub komandytowo-akcyjną lub prowadził sprawy takiej spółki, albo będzie pełnił funkcję prokurenta.
3. jest pracownikiem podmiotu zagranicznego i będzie delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu wykonywania pracy.
4. będzie wykonywał pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie działalności określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 45 ust. 2 (pracę sezonową).

W przypadku podklas uznanych za sezonowe należy wystąpić o zezwolenie na pracę sezonową. Więcej na temat zezwolenia na pracę sezonową.

W zezwoleniu na pracę określony jest pracodawca, stanowisko, rodzaj pracy lub funkcja, podstawa prawna wykonywania pracy, najniższe wynagrodzenie, które może otrzymywać cudzoziemiec na danym stanowisku, wymiar czasu pracy w przypadku umowy o pracę albo liczbę godzin pracy w miesiącu lub tygodniu w przypadku umowy cywilnoprawnej, okres ważności zezwolenia oraz miejsce wykonywania pracy.

Zezwolenie na pracę wydaje się na czas określony nie dłuższy niż 3 lata.
 

Zezwolenie na pracę nie jest wydawane, jeżeli: cudzoziemiec nie spełnia określonych wymogów, został ukarany za określone przestępstwa lub jeżeli jego dane osobowe zostały umieszczone w wykazie cudzoziemców, których pobyt na terytorium RP jest niepożądany.
 

Pracodawca zagraniczny zobligowany jest do wyznaczenia przedstawiciela w Polsce, który gromadzi podstawowe dokumenty związane z zatrudnieniem, umożliwiające sprawdzenie, czy ww. warunki zostały spełnione (ewidencja czasu pracy, umowy, dowody płatności itp.).

Pracodawca może zawrzeć z cudzoziemcem zarówno umowę o pracę, jak i umowę cywilnoprawną (np. umowa zlecenia, umowa o dzieło). Umowa powinna być zawarta w formie pisemnej oraz przedstawiona cudzoziemcowi w języku dla niego zrozumiałym.
 

Oferowana płaca na umowie o pracę nie może być niższa niż płaca minimalna (4666,00 PLN brutto), a przy umowie zlecenie nie niższa niż minimalna stawka godzinowa (30,50 PLN brutto)

Pracodawca ma obowiązek:

• żądać od cudzoziemca przedstawienia przed rozpoczęciem pracy ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium RP (zezwalającego na pracę);
• zawrzeć z cudzoziemcem umowę w formie pisemnej przed dopuszczeniem go do pracy (umowa lub jej tłumaczenie w języku zrozumiałym dla cudzoziemca)
• uwzględnić w umowie z cudzoziemcem warunki określone w zezwoleniu na pracę lub zmianę warunków, która nie wymaga zmiany lub uzyskania nowego zezwolenia na pracę;
• przekazać organowi, który wydał zezwolenie na pracę, kopię umowy z cudzoziemcem w języku polskim, za pomocą systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 26 ust. 1 pkt 7 lit. b ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia, przed powierzeniem pracy cudzoziemcowi, a w przypadku kiedy cudzoziemcowi powierzono pracę na podstawie umowy o pomocy przy zbiorach – w terminie 7 dni od dnia powierzenia pracy;
• dostosować wysokość wynagrodzenia cudzoziemca do kwoty nie niższej niż aktualna wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę (4666 zł brutto) lub kwota określona według minimalnej stawki godzinowej (30,50 zł brutto), o których mowa w przepisach o minimalnym wynagrodzeniu za pracę lub w przypadku delegowania pracownika przez podmiot zagraniczny do pracy na terenie RP dostosować wysokość wynagrodzenia cudzoziemca do kwoty nie niższej niż 70 % aktualnej wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w województwie,
• podwyższyć wynagrodzenie cudzoziemca proporcjonalnie do zwiększenia wymiaru czasu pracy cudzoziemca zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy lub liczby godzin, w których cudzoziemiec wykonuje pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej;
• informować cudzoziemca o działaniach podejmowanych w związku z postępowaniem w sprawie zezwolenia na pracę;
• przekazać cudzoziemcowi decyzje o wydaniu, zmianie lub uchyleniu zezwolenia na pracę, a także informację o odmowie wydania zezwolenia na pracę
• na wniosek pracodawcy użytkownika przekazać mu kopię zezwolenia na pracę dotyczącego pracownika tymczasowego;

Podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi powiadamia organ, który wydał zezwolenie na pracę, jeżeli:

1. cudzoziemiec nie podjął pracy w okresie 2 miesięcy od początkowej daty ważności zezwolenia na pracę;
2. cudzoziemiec przerwał pracę na okres przekraczający 2 miesiące;
3. cudzoziemiec zakończył pracę wcześniej niż 2 miesiące przed upływem okresu ważności zezwolenia na pracę.

Pracodawca zatrudniający cudzoziemca na podstawie zezwolenia na pracę ma wobec niego takie same obowiązki jak wobec obywatela polskiego.
 

Zezwolenie na pracę uprawnia do wykonywania pracy tylko na rzecz pracodawcy wskazanego w zezwoleniu. Aby wykonywać pracę u innego pracodawcy, nowy pracodawca musi wystąpić o wydanie nowego zezwolenia na pracę.

Zezwolenie na pracę w Polsce uprawnia do pracy tylko na terytorium Polski. Jeśli cudzoziemiec chce pracować w innym kraju, musi ubiegać się o zezwolenie w tym kraju .

Nielegalne powierzenie pracy cudzoziemcowi i wykonywanie pracy przez cudzoziemca karane jest grzywną!