Prawa i obowiazki osoby bezrobotnej

PrintDrukuj

Prawa i obowiązki osoby bezrobotnej

Prawa osoby bezrobotnej

Jako osoba bezrobotna masz prawo do:
  1. rejestracji we właściwym powiatowym urzędzie pracy po przedstawieniu niezbędnych dokumentów;
  2. zasiłku dla bezrobotnych, jeżeli spełniasz ustawowe warunki do jego nabycia;
  3. korzystania nieodpłatnie z usług rynku pracy, takich jak: pośrednictwo pracy na terenie kraju i za granicą oraz poradnictwo zawodowe, które jest organizowane w powiatowych i wojewódzkich urzędach pracy;
  4. ubiegania się o:
  5. ubezpieczenia zdrowotnego, o ile nie podlegasz ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu np. ubezpieczenie rolników w KRUS, z tytułu pobierania renty rodzinnej.
Jeżeli posiadasz status osoby bezrobotnej oraz jesteś cudzoziemcem możesz wziąć udział w szkoleniu z języka polskiego.

Obowiązki osoby bezrobotnej

Jeżeli jesteś osobą bezrobotną, zarejestrowaną w powiatowym urzędzie pracy, do Twoich obowiązków należy:
  1. zgłaszanie się do właściwego powiatowego urzędu pracy w wyznaczonych terminach w celu przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy, innej formy pomocy proponowanej przez urząd lub w innym celu wynikającym z ustawy i określonym przez urząd pracy, w tym, w celu potwierdzenia swojej gotowości do podjęcia zatrudnienia;
  2. powiadomienie powiatowego urzędu pracy w okresie do 7 dni o uzasadnionej przyczynie niestawiennictwa w urzędzie w wyznaczonym terminie;
  3. przyjmowanie propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy określonej w ustawie;
  4. poddanie się badaniom lekarskim lub psychologicznym, mającym na celu ustalenie zdolności do pracy lub udziału w innej formie pomocy określonej w ustawie;
  5. dostarczanie do powiatowego urzędu pracy zaświadczenia lekarskiego*
    * w przypadku gdy jako bezrobotny pozostajesz niezdolny do pracy wskutek choroby lub przebywasz w zakładzie lecznictwa odwykowego przez nieprzerwany okres 90 dni, przy czym za okres nieprzerwany uważa się również okresy niezdolności do pracy wskutek choroby oraz przebywania w zakładzie lecznictwa odwykowego w sytuacji, gdy każda kolejna przerwa między okresami niezdolności do pracy wynosi mniej niż 30 dni kalendarzowych; pozbawienie statusu osoby bezrobotnej następuje z upływem ostatniego dnia wskazanego okresu 90-dniowego;
  6. powiadomienie w ciągu 7 dni powiatowego urzędu pracy o podjęciu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej (umowa-zlecenie, umowa o dzieło), bez względu na wysokość wynagrodzenia lub o złożeniu wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz o zaistnieniu innych okoliczności powodujących utratę statusu bezrobotnego albo utratę prawa do zasiłku (np. uzyskiwania miesięcznie przychodu z innego tytułu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych) - niezgłoszenie tego faktu podlega karze grzywny;
  7. powiadomienie właściwego powiatowego urzędu pracy o każdej zmianie miejsca zameldowania lub pobytu i zgłoszenie się do powiatowego urzędu pracy właściwego dla nowego miejsca zamieszkania w terminie 14 dni od dnia zmiany miejsca zameldowania;
  8. zawiadomienie urzędu o pobycie za granicą lub o innej sytuacji powodującej brak gotowości do podjęcia zatrudnienia (okres ten łącznie nie może przekroczyć 10 dni w jednym roku kalendarzowym);
  9. powiadomienie powiatowego urzędu pracy o udziale w szkoleniu bez skierowania starosty, finansowanym z publicznych środków wspólnotowych i krajowych, organizowanym przez inny podmiot niż urząd, w terminie 7 dni przed rozpoczęciem szkolenia;
  10. w przypadku uczestnictwa w przygotowaniu zawodowym dorosłych - przystąpienie do egzaminu kwalifikacyjnego, czeladniczego lub sprawdzającego;
  11. udział w działaniach w ramach Programu Aktywizacja i Integracja, realizowanych przez powiatowy urząd pracy, inne podmioty na jego zlecenie lub przez ośrodek pomocy społecznej;
  12. podjęcie i uczestniczenie w szkoleniu, stażu, realizacji indywidualnego planu działania, wykonywaniu prac społecznie użytecznych lub innej formie pomocy określonej w ustawie,
  13. powiadomienie urzędu pracy o odbywaniu wolontariatu lub praktyki absolwenckiej i przedstawienia  zawartego porozumienia lub umowy;
  14. zwrot kwoty nienależnie pobranego świadczenia (zasiłku, stypendium) wraz z zaliczką na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składką na ubezpieczenie zdrowotne, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji;
  15. zwrot pożyczki wraz z odsetkami ustawowymi w przypadku wykorzystania jej na cele inne niż określone w umowie, niepodjęcia lub nieukończenia szkolenia;
  16. zwrot kwoty na finansowanie studiów podyplomowych, jeżeli zostały one przerwane z winy bezrobotnego;
  17. zwrot kosztów szkolenia, jeżeli nie zostało ono ukończone z winy bezrobotnego, z wyjątkiem sytuacji, gdy przyczyną nieukończenia szkolenia było podjęcie zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej;
  18. zwrot kosztów przygotowania zawodowego dorosłych, z wyjątkiem przypadku, gdy powodem przerwania programu przygotowania zawodowego dorosłych lub nieprzystąpienia do egzaminu kwalifikacyjnego, czeladniczego, sprawdzającego było podjęcie zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej.

Podstawa prawna

Показати »
Informacje o publikacji dokumentu
Autor: Departament Rynku Pracy
Data publikacji: 02.01.2016
Data modyfikacji: 01.09.2023

Informacje szczegółowe urzędu

Szkolenia indywidualne - informacje

Czym są szkolenia?

Szkolenia dla osób bezrobotnych i poszukujących pracy są formą aktywizacji zawodowej finansowaną przez urzędy pracy, prowadzoną w formie kursu. Uczestnik szkolenia otrzymuje co miesiąc stypendium równe 120% zasiłku dla bezrobotnych, jeżeli miesięczny wymiar godzin szkolenia wynosi co najmniej 150 godzin; w przypadku niższego miesięcznego wymiaru godzin szkolenia wysokość stypendium ustala się proporcjonalnie, z tym że stypendium nie może być niższe niż 20% zasiłku. Po ukończeniu szkolenia uczestnik otrzymuje zaświadczenie lub inny dokument wystawiony przez instytucję szkoleniową.

Kto może skorzystać ze szkolenia?

Skierowanie na szkolenie może dostać zarejestrowana w urzędzie pracy:
  • osoba bezrobotna,
  • osoba poszukująca pracy:
    •  jest w okresie wypowiedzenia stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy,
    •  jest zatrudniony u pracodawcy, wobec którego ogłoszono upadłość lub który jest w stanie likwidacji, z wyłączeniem likwidacji w celu prywatyzacji,
    •  otrzymuje świadczenie socjalne przysługujące na urlopie górniczym lub górniczy zasiłek socjalny, określone w odrębnych przepisach,
    •  uczestniczy w zajęciach w centrum integracji społecznej lub indywidualnym programie integracji, o którym mowa w przepisach o pomocy społecznej,
    •  jest żołnierzem rezerwy,
    •  pobiera rentę szkoleniową,
    •  pobiera świadczenie szkoleniowe, o którym mowa w art. 70 ust. 6,
    •  podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników jako domownik lub małżonek rolnika, jeżeli zamierza podjąć zatrudnienie, inną pracę zarobkową lub działalność gospodarczą poza rolnictwem,
    •  jest cudzoziemcem, o którym mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. h-hb, k oraz m, z zastrzeżeniem art. 1 ust. 6 i 7
  • osoba pracująca, wykonujących inną pracę zarobkową lub działalność gospodarczą w wieku 45 lat i powyżej, zainteresowanych pomocą w rozwoju zawodowym, po zarejestrowaniu się w urzędzie pracy.
Decyzję o skierowaniu na szkolenie podejmuje starosta (urząd pracy) w oparciu o ustalenia indywidualnego planu działania.

Co należy zrobić, żeby otrzymać skierowanie na szkolenie?

O skierowanie na szkolenie można starać się na różne sposoby:
  • można złożyć wniosek o skierowanie na szkolenie wybrane z oferty rynkowej - wówczas należy uzasadnić celowość szkolenia; koszt takiego szkolenia urząd pracy finansuje do wysokości 300% przeciętnego wynagrodzenia, (pomocnym źródłem informacji o ofertach szkoleń jest baza danych: http://stor.praca.gov.pl;
  • można otrzymać bon szkoleniowy - dotyczy to wyłącznie bezrobotnych do 30 roku życia (link do bon szkoleniowy).
Szkolenie w którym uczestniczy osoba bezrobotna lub poszukująca pracy musi być prowadzone przez instytucję szkoleniową wpisaną do Rejestru Instytucji Szkoleniowych.

Podstawa prawna  
Показати »

Bon szkoleniowy - informacje

Co to jest bon szkoleniowy?

Bon szkoleniowy jest instrumentem aktywizacji bezrobotnych do 30 roku życia, stanowiącym gwarancję skierowania bezrobotnego na wskazane przez niego szkolenie oraz opłacenia kosztów, które zostaną poniesione w związku z podjęciem szkolenia.

Jak można uzyskać bon szkoleniowy?

Bon szkoleniowy przyznaje starosta (a ściślej mówiąc działający w imieniu starosty powiatowy urząd pracy) na wniosek osoby bezrobotnej. Przyznanie i realizacja bonu szkoleniowego następuje na podstawie indywidualnego planu działania oraz uprawdopodobnienia przez bezrobotnego podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej. Termin ważności bonu szkoleniowego określa starosta.

Do jakiej wysokości starosta finansuje koszty szkolenia?

W ramach bonu szkoleniowego starosta finansuje bezrobotnemu do wysokości 100% przeciętnego wynagrodzenia, obowiązującego w dniu przyznania bonu szkoleniowego, koszty:
  • jednego lub kilku szkoleń, w tym koszty kwalifikacyjnego kursu zawodowego i kursu nadającego uprawnienia zawodowe – w formie wpłaty na konto instytucji szkoleniowej;
  • niezbędnych badań lekarskich lub psychologicznych – w formie wpłaty na konto wykonawcy badania;
  • przejazdu na szkolenia – w formie ryczałtu wypłacanego bezrobotnemu w wysokości:
    • do 150 zł – w przypadku szkolenia trwającego do 150 godzin,
    • powyżej 150 zł do 200 zł – w przypadku szkolenia trwającego ponad 150 godzin;
  • zakwaterowania, jeśli zajęcia odbywają się poza miejscem zamieszkania – w formie ryczałtu wypłacanego bezrobotnemu w wysokości:
    • do 550 zł – w przypadku szkolenia trwającego poniżej 75 godzin,
    • powyżej 550 zł do 1100 zł – w przypadku szkolenia trwającego od 75 do 150 godzin,
    • powyżej 1100 zł do 1500 zł – w przypadku szkolenia trwającego ponad 150 godzin.
A jeśli koszt szkolenia przekroczy wartość bonu?

Starosta finansuje koszty szkolenia, badań lekarskich oraz przejazdu i zakwaterowania do wysokości określonej w bonie szkoleniowym, a bezrobotny pokrywa koszty przekraczające ten limit.

Komu przysługuje stypendium?

Stypendium, finansowane z Funduszu Pracy, przysługuje bezrobotnemu w okresie odbywania szkolenia, na które został skierowany przez powiatowy urząd pracy.

Jaka jest wysokość stypendium?

Wysokość stypendium wynosi 120% kwoty zasiłku dla bezrobotnych pod warunkiem, że liczba godzin szkolenia wynosi nie mniej niż 150 godzin miesięcznie. W przypadku niższej liczby godzin stypendium ustala się proporcjonalnie, nie mniej jednak niż 20% zasiłku dla bezrobotnych. Stypendium w wysokości 20% zasiłku przysługuje od dnia podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej do dnia zakończenia szkolenia, niezależnie od wymiaru godzin szkolenia.
 
Uwaga: Bezrobotnemu uprawnionemu w tym samym okresie do stypendium oraz zasiłku przysługuje prawo wyboru świadczenia.
Uwaga: Osoba, która z własnej winy nie ukończyła szkolenia, jest zobowiązana do zwrotu jego kosztów z wyjątkiem sytuacji, gdy powodem nieukończenia szkolenia było podjęcie zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej.
Czy stypendium przysługuje także w czasie niezdolności do pracy?

Tak. Bezrobotny zachowuje prawo do stypendium za okres udokumentowanej niezdolności do pracy. Niezdolność tę należy udokumentować zaświadczeniem lekarskim, albo wydrukiem zaświadczenia lekarskiego (nie dotyczy to bezrobotnych odbywających leczenie w zakładzie lecznictwa odwykowego). Bezrobotny ma obowiązek zawiadomić powiatowy urząd pracy o niezdolności do pracy w terminie 2 dni od dnia wystawienia zaświadczenia i dostarczyć do powiatowego urzędu pracy w terminie 7 dni.

Podstawa prawna
Показати »

Menu Display